Kur Profeti Muhammed s.a.v.s. u kthye nga vizita e Qabes, i kishin filluar t’i vinin lajme që në kufirin e Sirisë, fiset e krishtera arabe, në ndikim të nxitjeve nga hebrenjtë dhe nga mohuesit, po përgatiteshin për të sulmuar Medinën. Profeti s.a.v.s. dërgoi një njësi prej 15 vetash që t’i hetonin pëshpëritjet. Me të mbërritur në kufi, ata panë që me të vërtetë aty po mblidhej një ushtri. Në vend që të ktheheshin e ta njoftonin Profetin s.a.v.s., ata i pushtoi ndjenja e thirrjes drejt besimit, që në atë kohë, ishte shenjë dalluese e një besimtari. Ata vazhduan përpara me guxim, dhe u bënë ftesë që të vinin në Islam.
Por si mund të ndikoheshin nga mësimi i njëshmërisë së Zotit, ata të cilët, duke u ndikuar nga nxitjet e armikut, synonin ta sulmonin e ta fitonin vendin e Profetit s.a.v.s.?! Përkundrazi, pasi e dëgjuan mësimin e Islamit, nga të katër anët, ata ngrehën dhe shkrehën harqet drejt muslimanëve, ndërsa këta të fundit, kur panë që thirrjes së tyre nuk i përgjigjeshin me argumente, por me shtiza, nuk u arratisën dhe nuk e shpëtuan veten nga qindra dhe mijëra ushtarë, por si muslimanë të vërtetë, që të pesëmbëdhjetët, u rreshtuan për t’u ballafaquar me qindra e mijëra, derisa ranë dëshmorë. Profeti Muhammed s.a.v.s. deshi të dërgonte një ushtri tjetër për t’i ndëshkuar ata që bënë një mizori të tillë, por ndërkohë, ai u njoftua që ushtria që ishte mbledhur atje, u davarit, prandaj, për pak kohë, ai e shtyu planin.
Gjatë kësaj periudhe, Profeti Muhammed s.a.v.s. i dërgoi një letër kreut të fisit Gesan, që ishte guvernator i Basrasë, i caktuar nga qeveria bizantine, ose mbase vetë Kejserit të Bizantit. Me gjasë, letra në fjalë përbënte ankesë për ndodhinë e sipërpërmendur, që disa fise siriane përgatiteshin për një sulm në zonat e muslimanëve dhe se ata, pa arsye, vranë pesëmbëdhjetë muslimanë. Letra ishte dërguar nëpërmjet një sahabi të quajtur El-Hereth. Duke udhëtuar drejt Sirisë, ai u ndal në një vend që quhet Mu’te, ku u takua me Serxhilin, një kryetar të fisit Gesan, i cili ishte një autoritar i caktuar prej Kejserit.
Serxhili e pyeti El-Herethin se ku po shkonte dhe se mos ishte ai kumtuesi i Profetit Muhammed s.a.v.s.. Ai ia tregoi të vërtetën, për të cilën, Serxhili e kapi menjëherë, e lidhi me litar dhe ushtroi dhunë mbi të deri në vdekje. Historia nuk e tregon këtë ngjarje me hollësi, megjithatë, ajo tregon se vrasësi duhet të ishte një ndër krerët e ushtrisë që kishin vrarë pesëmbëdhjetë muslimanët. Pyetjen që i bëri muslimanit, tregon se ai kishte frikë se Profeti Muhammed s.a.v.s. do të ankohej te Kejseri që njerëzit e tij sulmonin muslimanët, prandaj, me siguri, ai ishte trembur se mbreti do ta merrte në përgjegjësi. Kështu, ai ndjeu që shpëtimi i tij do të ishte vetëm nëse e vriste kumtuesin, në mënyrë që të mos transmetohej as kumti, e as të bëhej hetimi. Por, Allahu i Lartësuar nuk lejoi që qëllimet e tij të këqija të plotësoheshin.
Profecia e Profetit s.a.v.s. për betejën e Mu’tes
Profetit s.a.v.s. disi i erdhi lajmi i vrasjes së Herthit r.a.. Për ta dënuar këtë, si dhe vrasjen e mëparshme, ai dërgoi një ushtri drejt Sirisë prej tre mijë muslimanësh, nën komandën e Zejd ibni Harithasë r.a. (që ishte skllav i tij i liruar për të cilin u përmend në jetën mekase të Profetit s.a.v.s.). Profeti s.a.v.s. porositi:Në kohën kur Profeti s.a.v.s. po jepte këtë porosi, ndër të pranishmit qe dhe një hebre, i cili u shpreh:
Pastaj hebreu iu drejtua Zejdit r.a. dhe tha:
Porosia e Profetit s.a.v.s. për ushtrinë
Të nesërmen në mëngjes, ushtria u nis dhe Profeti s.a.v.s. dhe sahabët dolën për ta përcjellë. Ishte hera e parë që gjatë jetës së Profetit s.a.v.s., po shkonte një ushtri muslimane kaq e madhe dhe për një çështje kaq të rëndësishme nën komandën e dikujt tjetër. Profeti s.a.v.s. teksa po ecte me ushtrinë, i jepte këshilla të nevojshme, derisa mbërriti jashtë Medinës, në pikën nga e cila ai kishte hyrë në të, një vend ku zakonisht medinasit vinin për të përcjellë mysafirët e tyre. Profeti u ndal dhe u tha:Pas këtyre këshillave, Profeti s.a.v.s. u kthye dhe ushtria muslimane u nis drejt Sirisë, ushtri e cila, ishte e para e nisur nga Islami kundër krishterimit.
Martirizimi i Hazret Xhaferit dhe i Abdullah Ibni Revahasë r.a.
Kur ajo mbërriti në kufirin e Sirisë, mori vesh që edhe Kejseri kishte ardhur atje, bashkë me njëqind mijë ushtarë rumë dhe afërsisht po aq ushtarë të fiseve të krishtera arabe. Muslimanët deshën të vendoseshin atje ku ishin e ta njoftonin Profetin s.a.v.s., që ai t’u dërgonte përforcime të reja nëse donte, ose t’i dërgonte ndonjë këshillë. Teksa po diskutohej kjo çështje, Abdullah ibni Revaha r.a. u çua i pasionuar dhe tha:Njerëzit kur e dëgjuan, thanë se Ibni Revaha r.a. kishte shumë të drejtë. Menjëherë u dha urdhri për të marshuar përpara. Kur vazhduan më tutje dhe panë që ushtria bizantine po u vinte përballë, u rreshtuan në vendin e quajtur Mu’te. Beteja u ndez. Shumë shpejt, Zejd ibni Haritha r.a., komandanti i muslimanëve u vra dhe flamurin e ushtrisë e mori Xhafer ibni Ebi Talibi r.a., djalë i xhaxhait të Profetit s.a.v.s.. Xhaferi r.a. kur pa që ushtria e armikut po gëlonte drejt muslimanëve, të cilët, për shkak të numrit të tyre të vogël, nuk do të mund t’i bënin ballë, si një luan i ndërsyer ai u hodh nga kali i tij dhe ia preu këmbët:
ishte ky mesazhi që Xhaferi r.a. u dha të gjithëve me veprimin e tij. Në fakt, kjo ishte një praktikë arabe. Ata ia pritnin këmbët kuajve, në mënyrë që kuajt, duke mos pasur kalorësin e vet, të mos vraponin si të tërbuar e të mos çrregullonin ushtrinë. Pas një luftimi të shkurtër, Xhaferit iu pre dora e djathtë, por ai vazhdoi ta mbante flamurin, me dorën e majtë. Kur ia prenë edhe atë, ashtu me krahët e gjymtuar e mbështolli flamurin me gjoksin e tij dhe qëndroi në fushëbetejë, derisa u martirizua. Atëherë, sipas porosisë së Profetit s.a.v.s., Abdullah ibni Revaha r.a. e mori flamurin dhe vazhdoi të luftonte me armikun gjersa ra dëshmor edhe ai. Në këtë situatë tejet të vështirë, muslimanët as nuk kishin mundësi të këshilloheshin për të caktuar ndonjërin prej tyre si komandant, nën trysninë e fortë të ushtrisë së fundbotshme të armikut, ata gati do ta linin fushëbetejën, kur dikush e nxiti Halid ibni Uelidin r.a. të dilte përpara. Ai e mori flamurin dhe vazhdoi të luftonte me armikun deri në muzg.
Halidi si “shpata e Allahut”
Të nesërmen Halidi r.a. doli me ushtrinë e tij, të dërrmuar e të plagosur, për t’u ballafaquar sërish me armikun. Por, atëherë ai përdori një taktikë: pjesën e prapme të ushtrisë e kaloi para dhe të përparmen e kaloi mbrapa; të djathtën në të majtë e të majtën në të djathtë dhe kështu, duke këlthitur e bërtitur, muslimanët dolën në atë mënyrë që armiku të kujtonte se atyre u erdhën përforcime. Kundërshtari filloi të sprapsej, kështu që Halidi r.a. e shpëtoi ushtrinë islame dhe e solli në Medinë.[3]Lajmin e kësaj ngjarjeje, përmes shpalljes hyjnore, Zoti i Lartësuar ia kishte treguar të njëjtën ditë Profetit Muhammed s.a.v.s.. Ai mblodhi të gjithë muslimanët në xhami. Pasi hipi në mimber, i lotuan sytë. Ai tha:
Ishte ky fjalim i Profetit s.a.v.s., që e shqoi Halidin r.a. ndër të gjithë muslimanët me emrin “shpatë e Allahut”.[4] Ngaqë ai kishte pranuar Islamin vonë, disa sahabë talleshin me të, herë me shaka, herë edhe duke u debatuar. Në një rast të tillë, ai u fjalos me Abdurrahman ibni Eufin r.a., i cili iu ankua të Dërguarit të Allahut s.a.v.s.. Profeti s.a.v.s. i tha Halidit: “Pse e lëndon atë që i shërben Islamit që nga beteja e Bedrit? Edhe sikur të shpenzosh arin sa mali i Uhudit, nuk mund të gjesh prej Zotit të Lartësuar shpërblimin që ka fituar ai”. Halidi iu përgjigj: “O i Dërguari i Allahut s.a.v.s., këta më ngacmojnë dhe edhe unë u përgjigjem”. Profeti s.a.v.s. u tha:
Ky paralajmërim u plotësua fjalë për fjalë vetëm brenda disa vitesh.
Më në fund, Halidi r.a. e solli ushtrinë në Medinë. Sahabët, që nuk kishin marrë pjesë në këtë betejë, u ngjitën ushtarëve të porsaardhur llagapin “të arratisur”. Me këtë donin t’u thoshin se nuk duhej të ktheheshin, por të vriteshin atje në luftë. Por, Profeti s.a.v.s. tha: “Jo, këta nuk janë të arratisur, por janë ushtarë, që vazhdimisht e sulmojnë armikun”. Me këto fjalë, ai parashikoi luftëra të ardhshme që muslimanëve do t’u duhej të bënin me Sirinë.
[1] Es-siratul-Halabija, vëll. III, f. 75.
[2] Es-siratul-Halabija, vëll. III.
[3] Es-siratul-Halabija, vëll. III, Egjipt, 1935, f. 75.
[4] Buhariu, Kitabul-magazi, bab gezueti Mueta.
[5] Esadul Gabah, vëll. II, Rijad, 1285 Hixhri, f. 94.
