Pse shqetësohemi kaq shumë për mendimin e të tjerëve?
Frika jonë se çfarë mendojnë njerëzit e tjerë është shpesh e ekzagjëruar dhe shumicën e kohës as që ja vlen të shqetësohemi për këtë gjë.
Një mik i imi ndau dikur me mua atë që unë e konsideroja si një urtësi totale: Nëse nuk do të ftoja dikë në shtëpinë time, nuk kam pse ta lejoj të futet as në kokën time. Por kjo është më e lehtë të thuhet sesa të bëhet. Mediat sociale na kanë “hapur” kokën në mënyrë të tillë që pothuajse çdo shkelës të mund të endet brenda.
Problemi i vërtetë nuk është teknologjia, është natyra njerëzore. Ne jemi të prirur të kujdesemi dhe shqetësohemi për atë që të tjerët mendojnë për ne. Siç vërejti filozofi romak stoik Marcus Aurelius pothuajse 2000 vjet më parë: Ne të gjithë e duam veten më shumë se njerëzit e tjerë, por kujdesemi më shumë për mendimin e tyre sesa për tonin qofshin ata miq, të huaj apo armiq
T’i kushtosh vëmendje mendimeve të të tjerëve është e kuptueshme dhe, deri diku, racionale. Kështu që, nëse një nga kolegët tuaj thotë: “Squid game ishte fantastik”, mendimi juaj për shfaqjen ndoshta do të rritet, të paktën pak. Evolucioni shpjegon mjeshtërisht arsyen: Për pothuajse të gjithë historinë njerëzore, mbijetesa e njerëzve varej nga anëtarësimi në klane dhe fise të lidhura ngushtë. Përpara strukturave moderne të qytetërimit, si policia dhe supermarketet, të dëboheshit nga grupi juaj nënkuptonte vdekje të sigurt nga të ftohtit, uria ose grabitqarët. Kjo mund të shpjegojë lehtësisht pse ndjenja jonë e mirëqenies përfshin miratimin e të tjerëve, si dhe pse truri i njeriut ka evoluar për të aktivizuar të njëjtat substrate nervore kur përjetojmë dhimbje fizike dhe kur përballemi me refuzimin shoqëror.
Fatkeqësisht, instinkti për të kërkuar miratimin e të tjerëve është mjerisht i keqpërshtatur me jetën moderne. Aty ku dikur do të kishit ndjerë me të drejtë tmerrin e të dëbuarit në tundrën e ngrirë, sot mund të vuani ankthin akut se të huajt në internet do t’ju “anulojnë” për një vërejtje të pamenduar mirë, ose kalimtarët do të nxjerrin një foto të një zgjedhjeje të dobët veshjeje dhe t’ju tallin në Instagram që ta shohin të gjithë.
Në rastet më të këqija, ankthi për miratimin e të tjerëve mund të shpërthejë në një frikë dobësuese, një gjendje psikologjike të diagnostikuar e quajtur “allodoxaphobia”. Nëse gjithmonë e lini një ndërveprim duke “shkelmuar” veten për atë që duhet të kishit thënë por nuk e keni thënë kjo mund të tregojë se jeni duke u ndikuar padrejtësisht nga shqetësimi për atë që mendojnë të tjerët.
Një arsye pse kemi frikë nga opinionet e të tjerëve është sepse vlerësimet negative mund të çojnë në turp, që është ndjenja e të qenit i pavlerë, i paaftë, i pandershëm ose imoral dhe kështu, duke pasur parasysh peshën që vendosim në opinionet e të tjerëve, duke u ndjerë në këtë mënyrë për veten . Vetëm për shkak se shqetësimi ynë i tepërt për opinionet e njerëzve të tjerë për ne është i natyrshëm nuk do të thotë se është i pashmangshëm.
Rekomandohen tre hapa:
1. Kujtojini vetes se askujt nuk i intereson
Gjëja ironike për t’u ndjerë keq për veten për shkak të asaj që njerëzit mund të mendojnë për ne është se të tjerët në fakt kanë shumë më pak opinione për ne pozitive ose negative sesa imagjinojmë ne. Studimet tregojnë se ne vazhdimisht mbivlerësojmë se sa njerëz mendojnë për ne dhe dështimet tona. Herën tjetër kur ndiheni të vetëdijshëm, vini re se po mendoni për veten tuaj. Mund të supozoni me siguri se të gjithë rreth jush po bëjnë pak a shumë të njëjtën gjë.
2. Rebelohuni kundër turpit tuaj
Për shkak se frika nga turpi është shpesh ajo që fshihet pas një interesi të tepruar për opinionet e të tjerëve, ne duhet të përballemi drejtpërdrejt me turpin tonë. Ndonjëherë pak turp është i shëndetshëm dhe i garantuar, si për shembull kur i themi diçka lënduese një personi tjetër nga inati ose padurimi.
3. Ndaloni së gjykuari të tjerët
“Mos gjykoni, që të mos gjykoheni”, mësoi Jezusi. “Kushdo që gjykon të tjerët gërmon një gropë për veten e tij,” tha Buda. Ndoshta do të mendoni se do të përballeni me ndëshkimin e Zotit ose drejtësinë karmike për mbajtjen e mendimeve të ashpra për të tjerët, por këto mësime janë po aq të rëndësishme ndërsa jemi në Tokë. Të gjykosh të tjerët do të thotë të pranosh një besim se njerëzit, në fakt, mund të gjykojnë në mënyrë legjitime njëri-tjetrin; pra, është një pranim i nënkuptuar i ‘gjykimit të të tjerëve për ju.
Në “tao te ching”, Lao Tzu shkroi: “Kujdesuni për miratimin e njerëzve / dhe do të jeni i burgosuri i tyre”. Ai pa dyshim e synonte atë si një paralajmërim të tmerrshëm. Por me kalimin e viteve, kam ardhur ta interpretoj më shumë si një premtim dhe një mundësi. Kam mësuar se burgu i miratimit të të tjerëve është në fakt një miratim i ndërtuar nga unë, i mirëmbajtur nga unë dhe i ruajtur nga unë. Kjo më ka çuar në vargun tim plotësues të origjinalit të Lao Tzu: “Mos përfill atë që mendojnë të tjerët dhe dera e burgut do të hapet”. Nëse jeni të mbërthyer në burgun e turpit dhe të gjykimit, mbani mend se ju mbani çelësin e lirisë suaj.
Marrë dhe përkthyer nga The Atlantic
