Populli Mursi (ose siç prefereojnë të quhen Mun) janë një grup etnik
nilotik pastoralist që popullojnë pjesën jug-perëndimore të
Etiopisë në kufi me
Sudanin Jugor. Sipas censusit kombëtar të vitit 2007, popullsia Mursi ishte 7,500 banorë, nga të cilët vetëm 448 jetojnë në zona urbane.
Grua Mursi me një pjatë rreth buzëve.
E njëjta grua pa pjatë rreth buzëve.
Grua Mursi e rrethuar nga fëmija dhe banesa në sfond.
Dy meshkuj mursi duke biseduar, ndërsa të tjerët po luajnë në hije.
Ata janë të rrethuar nga popujt e tjerë
Aari,
Banna,
Bodi,
Kara,
Kwegu,
Nyangatom dhe
Suri.
Besimi dhe kultura
Ashtu si edhe shoqëritë e tjera agro-pastoraliste të
Afrikës Lindore, Mursit besojnë tek një forcë më e madhe se vetja e tyre, të cilët ata e quajnë Tumwi. Përgjithësisht kjo forcë ndodhet në qiell, megjithëse ndonjëherë
Tumwi manifestohet si shfaqje konkrete përmes ylberit apo zogjve. Jeta fetare e shoqërisë orientohet nga një prift, të cilin e quajnë
Kômoru. Ky post është i trashëguar, në ndryshim nga postet e tjera politike të qujatura
Jalaba. Prifti mishëron në personin e tij mirëqenien e grupit si një e tërë dhe vepron si një mjet komunikimi ndërmjet komunitetit dhe Zotit (Tumwi), sidomos kur komuniteti kërcënohet nga thatësira dhe sëmundjet. Roli i tij karakterizohet nga zhvillimi i ritualeve publike për të sjellë shi, për të mbrojtur burrat, bagëtitë dhe të korrat nga sëmundjet, për të shmangur sulmet nga fise të tjera, për të mbrojtur pjellorinë e tokës, të njerëzve e të kafshëve. Prifti nuk duhet të largohet nga toka e popullit Mursi, në mënyrë që të mbrojë lidhjen mes Zotit dhe njerëzve (bhuran). Klani Komortê, konsiderohet si klani i priftërinjve, pasi nga ky fis e kanë trashëguar postin në çdo brez. Fise të tjerë priftërinjsh janë Garikuli dhe Bumai.
Besimi i popullit Mursi klasifikohet si
animist, megjithëse aty pranë vepron edhe një mision i
krishterë që ofron arsimim, udhëzime dhe ndihmë mjekësore.
Cikli i jetës
Ky popull vazhdon ende të ndjekë ritet dhe proceset disiplinore të trashëguara. Një nga ritet më të njohur për popujt Mursi dhe Surma është se ata janë ndër të vetmit dhe të fundit tribu që e konsiderojnë shpimin e buzës së poshtme dhe mbajtjen e një disku druri apo pjate argjile si normë morale nga ana e grave. Vajzat e shpojnë buzëne poshtme në moshën 15 apo 16 vjeçare.
Pjatat që gratë vënë rreth buzëz shërbejnë për ti shërbyer bashkëshortit ose një mashkulli tjetër nga fisi ushqimin. Gjithashtu përdoren eshe gjatë mjeljes së lopës apo nga gjatë kërcimit nga vajzat e pamartuara. Së fundmi, kjo traditë është përdorur edhe për të fituar më tepër para nga turistët. Ornamente të ngjashme përdor për të dyja gjinitë tribuja Suyá dhe vetëm për meshkujt tribuja Kayapo në
Brazil.
Mundja ceremoniale është një vlerë e çmuar për meshkujt Mursi, një shënjues kryesor i identitetit, veçanërisht për beqarët. Në ndeshjen festive-luftarake Dunga, të rintë dueljnë duke pëdorur shkopinj të gjatë dhe fituuesi ka të drejtë të zgjdhe një vajzë për tu martuar. Shoqëria është e organizuar sipas bashkësive të moshës. Gruaja shoqërohet me të njëjtë bashkësi moshe që është edhe burri. Këshilli i pleqve është ai që merr vendime qeverisëse.
Dekorimi i trupit
Ka disa arsye se pse njerëzit lyen me bojë. Fëmijët luajnë dhe eksperimentojnë, të rinjtë përpiqen tu bien në sy zonjushave dhe të gjithë përpiqen të tërheqin turistët. Sidoqoftë, punimet me argjilë janë të shenjta e të fuqishme, dhe përbëjnë zemrën e jetës religjoze dhe kurative të popullit. Shumica e atyre që turistët shoqin të lyer nuk kanë të bëjnë me shkaqe rituali. E njëjta gjë vlen edhe për shumicën e fotografive të kësaj faqeje.
Autoritetet qeveritare
Si një nga popujt më të izoluar në Etiopi, Mursit kanë qënë gjithmonë relativisht autonomë nga qeveria etiopiane. Ata gjenden në një sitauatë herë me marrëdhënie paqësore e herë armiqësore me fqinjët e tyre, Bodi dhe Banna.
Ata janë në rrezik shpërnguljeje dhe mohimit të tokës bujqësore nga Fondacioni afrikan i parqeve. Thuhet se zyratët e parkut, i detyruan ata të firmosin dokumente që as nuk dinin ti lexonin. Në vitin 2005, 463 shtëpi u shkrumbuan në parkun kombëtar të etiopisë Nech Sar, pasi Fondacioni afrikan i parqeve nënshkroi një marrëveshje me qeverinë etiopiane.